Οι εταιρίες ΓΕΧΑ Ναυτιλιακή ΕΠΕ, Total Scope NE και η συμπλοιοκτησία Χαραλάμπης κ.λπ. είναι πλοιοκτήτριες τριών πλοίων που πραγματοποιούν μονοήμερες διαδρομές από τον λιμένα της Ρόδου προς την Τουρκία και αντιστρόφως. Τον Ιούνιο του 1996 μετέφεραν 4 067 ημερήσιους επιβάτες και 3 703 διερχόμενους επιβάτες. Τον Αύγουστο του 1996 το Λιμενικό Ταμείο Δωδεκανήσου διαπίστωσε παράλειψη καταβολής λιμενικών τελών και το Διοικητικό Πρωτοδικείο Ρόδου επελήφθη της υποθέσεως.

Ο ελληνικός νόμος επιβάλλει λιμενικά τέλη υπέρ του δημοσίου φορέα που εκμεταλλεύεται τον λιμένα, τα οποία καταβάλλουν στα ναυτικά τουριστικά πρακτορεία όλοι οι επιβάτες που επιβιβάζονται σε ελληνικό λιμένα, διαφέρουν δε αναλόγως του προορισμού του πλοίου. Τα τέλη αυτά συνίστανται σε κατ' αναλογία αύξηση της τιμής του εισητηρίου ή σε ορισμένο ποσό. Δεν εξαρτώνται από την εθνικότητα των επιβατών ή τη σημαία των πλοίων. Είναι υψηλότερα για τους επιβάτες που αποβιβάζονται σε μη ελληνικό λιμένα.

Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Ρόδου απευθύνθηκε στο Δικαστήριο των ΕΚ με το ερώτημα αν ο κοινοτικός κανονισμός του 1986, που εφαρμόζει την αρχή της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών στον τομέα των θαλασσίων μεταφορών μεταξύ κρατών μελών και κρατών μελών και τρίτων χωρών, επιτρέπει

*     την επιβολή περιορισμών, από τον εθνικό νόμο, στην παροχή υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών
*     την επιβολή διαφορετικών λιμενικών τελών για τους επιβάτες με προορισμό λιμάνια τρίτης χώρας
*     τον υπολογισμό των λιμενικών τελών αναλόγως της αποστάσεως ή της γεωγραφικής θέσεως του λιμένα για δρομολόγια με προορισμό λιμένες τρίτων χωρών

Το Λιμενικό Ταμείο Δωδεκανήσου δήλωσε ότι τα εν λόγω λιμενικά τέλη δεν βαρύνουν τις πλοιοκτήτριες εταιρίες αλλά τους επιβάτες και κατά συνέπεια δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού περί υπηρεσιών στον τομέα των θαλασσίων μεταφορών. Υποστήριξε ότι τα τέλη αυτά προορίζονται για την κάλυψη των δαπανών κατασκευής και συντηρήσεως των λιμενικών εγκαταστάσεων καθώς και την παροχή λιμενικών υπηρεσιών εν γένει.

Το Δικαστήριο κρίνει καταρχάς ότι η αύξηση των λιμενικών τελών που προβλέπει ο ελληνικός νόμος επηρεάζει άμεσα και αυτόματα την τιμή του εισητηρίου και ως εκ τούτου η διαφοροποίηση των τελών που καταβάλλουν οι επιβάτες αντανακλάται αυτομάτως στο κόστος του ταξιδιού.

Το Δικαστήριο διαπιστώνει εξάλλου ότι το Λιμενικό Ταμείο Δωδεκανήσου δεν απέδειξε ότι τα πραγματικά έξοδα των δρομολογίων διαφοροποιούνται αναλόγως των προορισμών κατά την ίδια αναλογία που διαφοροποιούνται τα λιμενικά τέλη στα δρομολόγια προς την Ευρώπη ή προς την Τουρκία και κατά συνέπεια δεν απέδειξε ότι δικαιολογούνται αντικειμενικά, ιδίως με την παροχή διαφορετικών υπηρεσιών στους επιβάτες αναλόγως των δρομολογίων.

Όμως ο κανονισμός του 1986 εφαρμόζει στις θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ κρατών μελών την αρχή της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, την οποία και επεκτείνει στα δρομολόγια μεταξύ κράτους μέλους και τρίτης χώρας.

Βάσει της αρχής αυτής, ο κανονισμός αντίκειται στην επιβολή λιμενικών τελών που διαφέρουν αναλόγως του αν πρόκειται για εσωτερικές ή ενδοκοινοτικές γραμμές ή γραμμές με τρίτη χώρα, αν δεν υπάρχει αντικειμενική δικαιολογία.

Ειδικότερα, οι διαφοροποιήσεις των τιμών αναλόγως του προορισμού, χωρίς συσχετισμό με τις διαφορές κόστους των λιμενικών υπηρεσιών συνιστούν περιορισμό στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών που δεν δικαιολογείται αντικειμενικά και κατά τούτο αντιβαίνουν στον κανονισμό του 1986.

Κατά συνέπεια, οι θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ Ρόδου και Τουρκίας δεν μπορούν να υπόκεινται σε όρους αυστηρότερους από αυτούς που διέπουν τις θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ Ρόδου και των λοιπών ελληνικών λιμένων ή των λιμένων άλλων κρατών μελών.

Ανεπίσημο έγγραφο προοριζόμενο για τον Τύπο, το οποίο δεν δεσμεύει το Δικαστήριο. Γλώσσες στις οποίες διατίθεται: γαλλική, ιταλική, γερμανική, αγγλική, ελληνική, ισπανική. Για το πλήρες κείμενο της αποφάσεως συμβουλευθείτε τη σελίδα Internet του Δικαστήριου www.curia.eu.int  μετά τις 15.00'. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την κ. Estella Cigna τηλ. (00 352) 4303 - 2582 fax (00 352) 4303 - 2674