Ο Β. Ιωαννίδης κατοικεί στην Ελλάδα και είναι συνταξιούχος του ΙΚΑ λόγω γήρατος. Κατά τη διάρκεια ταξιδιού του στη Γερμανία χρειάστηκε να νοσηλευθεί επειγόντως λόγω στηθαγχικών ενοχλήσεων. Ο ενδιαφερόμενος διέθετε ισχύον έντυπο Ε 111 ¹, το οποίο είχε χορηγήσει το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ). Ζήτησε από το γερμανικό ταμείο ασθενείας να καλύψει απευθείας τις δαπάνες νοσηλείας που βάρυναν το ταμείο αυτό και να ζητήσει στη συνέχεια από το ΙΚΑ να του τις αποδώσει όπως προβλέπει ο κανονισμός 1408/71. Το γερμανικό ταμείο ασθενείας ζήτησε, ωστόσο, από το ΙΚΑ να εκδώσει έντυπο Ε 112, δηλαδή το έντυπο που απαιτείται όταν ο ασφαλισμένος επιθυμεί να λάβει άδεια μεταβάσεως σε άλλο κράτος μέλος προκειμένου να υποβληθεί εκεί σε θεραπεία.

Το ΙΚΑ αρνήθηκε τότε να αναλάβει τις εν λόγω δαπάνες με την αιτιολογία ότι ο Β. Ιωαννίδης έπασχε από χρόνια ασθένεια και ότι η επιδείνωση της καταστάσεως της υγείας του δεν ήταν αιφνίδια. Η ελληνική ρύθμιση απαιτεί, για την εκ των υστέρων έγκριση της αποδόσεως των ιατρικών δαπανών στις οποίες υποβλήθηκε ο συνταξιούχος στο εξωτερικό, να εκδηλώθηκε η πάθηση κατά τρόπο αιφνίδιο κατά τη διάρκεια της διαμονής του ασφαλισμένου στο εξωτερικό και να υπήρχε άμεση ανάγκη παροχής της περιθάλψεως.

Αφού η υποβληθείσα από τον Β. Ιωαννίδη ένσταση έγινε δεκτή, το ΙΚΑ προσέφυγε ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων. Το ελληνικό δικαστήριο υπέβαλε ερωτήματα στο Δικαστήριο ως προς το συμβατό της προμνησθείσας ελληνικής ρυθμίσεως με το κοινοτικό δίκαιο.

Το Δικαστήριο υπογραμμίζει, καταρχάς, ότι στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να καθορίσει αν η περίθαλψη που παρασχέθηκε στον ενδιαφερόμενο είχε προγραμματιστεί και αν αυτός πραγματοποίησε την εκεί διαμονή του για ιατρικούς σκοπούς, περίπτωση στην οποία ο κανονισμός 1408/71 εξαρτά από προηγούμενη έγκριση (έντυπο Ε 112) την απευθείας ανάληψη της δαπάνης των παροχών σε είδος από τον φορέα του κράτους μέλους εντός του οποίου παρασχέθηκε η περίθαλψη. Εν προκειμένω, φαίνεται ότι το εθνικό δικαστήριο δεν θεώρησε ότι συνέτρεχε τέτοια περίπτωση.

Το Δικαστήριο επισημαίνει, περαιτέρω, ότι, όσον αφορά την ανάληψη των δαπανών της περιθάλψεως που κατέστη αναγκαία κατά τη διάρκεια διαμονής εντός κράτους μέλους άλλου από το κράτος κατοικίας του ασφαλισμένου, ο κανονισμός 1408/71 προβλέπει διαφορές μεταξύ της καταστάσεως των συνταξιούχων και της καταστάσεως των εργαζομένων. Κατά το Δικαστήριο, ο σκοπός του κοινοτικού νομοθέτη φαίνεται ότι ήταν να ευνοήσει την πραγματική κινητικότητα των συνταξιούχων, λαμβάνοντας υπόψη το ότι είναι ενδεχομένως περισσότερο ευάλωτοι και εξαρτημένοι σε θέματα υγείας.

Έτσι, η κοινοτική ρύθμιση δεν εξαρτά την ανάληψη της δαπάνης περιθάλψεως του συνταξιούχου κατά τη διάρκεια διαμονής του σε άλλο κράτος μέλος από την προϋπόθεση - η οποία, αντιθέτως, ισχύει για τους εργαζομένους - να απαιτεί η κατάσταση της υγείας του ενδιαφερομένου άμεση παροχή περιθάλψεως κατά τη διάρκεια της διαμονής αυτής.

Κατά το Δικαστήριο, το δικαίωμα επί των παροχών σε είδος το οποίο εγγυάται στους συνταξιούχους ο κανονισμός 1408/71 δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στις περιπτώσεις στις οποίες η παρασχεθείσα περίθαλψη κατέστη αναγκαία εξαιτίας αιφνίδιας εκδηλώσεως της παθήσεως. Ειδικότερα, το γεγονός απλώς και μόνον ότι ο συνταξιούχος πάσχει από χρόνια ασθένεια, την οποία γνώριζε ήδη πριν από τη διαμονή του στο εξωτερικό, δεν τον εμποδίζει να επωφεληθεί της περιθάλψεως την οποία απαιτεί η εξέλιξη της καταστάσεως της υγείας του κατά τη διάρκεια της διαμονής αυτής.

Το Δικαστήριο υπενθυμίζει, εξάλλου, ότι η αρχή που ισχύει όσον αφορά την ανάληψη των ιατρικών δαπανών των συνταξιούχων εντός άλλου κράτους μέλους, την οποία εγγυάται ο κανονισμός 1408/71, συνίσταται στην απόδοση των δαπανών από τον φορέα του τόπου κατοικίας στον φορέα του τόπου διαμονής.

Πάντως, το Δικαστήριο υπενθυμίζει, συναφώς, ότι, αν ο φορέας του τόπου διαμονής κακώς αρνήθηκε να αναλάβει τις δαπάνες της περιθάλψεως και αν ο φορέας του τόπου κατοικίας δεν συνέβαλε, όπως όφειλε, στη διευκόλυνση αυτής της αναλήψεως των δαπανών, ο ασφαλισμένως δικαιούται να ζητήσει απευθείας από τον φορέα του τόπου κατοικίας την απόδοση των δαπανών της περιθάλψεως στις οποίες υποβλήθηκε. Η απόδοση αυτή δεν μπορεί, εξάλλου, να εξαρτηθεί ούτε από κάποια διαδικασία εγκρίσεως ούτε από την προϋπόθεση να εκδηλώθηκε η πάθηση κατά τρόπο αιφνίδιο.

Ανεπίσημο έγγραφο προοριζόμενο για τον Τύπο, το οποίο δεν δεσμεύει το Δικαστήριο. Διατίθεται σε όλες τις επίσημες γλώσσες. Για το πλήρες κείμενο της αποφάσεως, συμβουλευθείτε τη σελίδα Internet του Δικαστηρίου www.curia.eu.int  μετά τις 15.00. σήμερα. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την κ. Estella Cigna τηλ. (00 352) 4303 - 2582 fax (00 352) 4303 - 2674. Εικόνες από τη συνεδρίαση διατίθενται από την "Europe by Satellite" Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Τύπος και Επικοινωνία, L-2920 Λουξεμβούργο, τηλ: (352) 43 01 35177, fax (352) 4301 35249 ή Β-1049 Βρυξέλλες, τηλ: (32) 2 2964106, fax (32) 2 2301280.

1 -     Το έντυπο Ε 111 χρησιμοποιείται σε περίπτωση που η παροχή ιατρικής περιθάλψεως καθίσταται αναγκαία κατά τη διάρκεια διαμονής εντός άλλου κράτους μέλους.