Afdeling Pers en Voorlichting
Perscommuniqué nr. 113/03
11 december 2003
Arrest van het Hof van Justitie in de zaak C-322/01
Deutscher Apothekerverband EV / 0800 DocMorris NV en Jacques Waterval
EEN NATIONAAL VERBOD OP DE POSTORDERVERKOOP VAN GENEESMIDDELEN IS IN STRIJD MET HET
GEMEENSCHAPSRECHT INDIEN HET GENEESMIDDELEN BETREFT WAARVOOR IN DUITSLAND EEN VERGUNNING VOOR HET IN
DE HANDEL BRENGEN IS VERKREGEN EN DIE ZONDER RECEPT VERKRIJGBAAR ZIJN
Een dergelijk verbod is in overeenstemming met het gemeenschapsrecht indien het geneesmiddelen betreft
waarvoor in een lidstaat geen vergunning is gegeven
0800 DocMorris NV is een in Landgraaf (Nederland) gevestigde apotheek. Jacques Waterval is
apotheker en een van de wettelijke vertegenwoordigers van DocMorris.
Sinds juni 2000 bieden DocMorris en J. Waterval via het internetadres www.0800DocMorris.com, zowel
receptplichtige als receptvrije geneesmiddelen voor menselijk gebruik aan, onder meer in het Duits,
voor consumenten in Duitsland. Het betreft geneesmiddelen waarvoor hetzij in Duitsland hetzij in
Nederland een vergunning is verkregen.
De consument heeft onder meer de mogelijkheid om het deskundigencomité van de "internetapotheek"
te raadplegen over gezondheidsvragen. Hij kan voorts rechtstreeks contact opnemen met DocMorris en
J. Waterval via een gratis telefoonnummer of per brief.
De inhoud van de verpakking is voor de verschillende geneesmiddelen beschreven en de
prijs is vermeld is euro. Naast de waarschuwing, in voorkomend geval, dat een
bepaald geneesmiddel enkel op recept verkrijgbaar is, bevindt zich een vakje voor de
bestelling. Om nadere informatie over het product zelf te verkrijgen kan de productnaam
ervan worden aangeklikt.
Een bepaald geneesmiddel wordt door DocMorris en J. Waterval ingedeeld als receptplichtig, wanneer
het in Nederland dan wel in de lidstaat waar de eindverbruiker woont, als
zodanig wordt aangemerkt. De levering van dergelijke geneesmiddelen vindt pas plaats nadat het
originele recept is overgelegd.
De daadwerkelijke bezorging kan op verschillende manieren plaatsvinden. Zo kan de consument de
bestelling persoonlijk afhalen bij de apotheek van DocMorris in Landgraaf, een stad dicht
bij de grens tussen Nederland en Duitsland. Hij kan ook gratis een door
DocMorris aanbevolen koeriersdienst inschakelen.
De Apothekerverband maakt voor het Landgericht Frankfurt am Main (Duitsland) bezwaar tegen het
aanbieden van geneesmiddelen via internet en tegen de levering via grensoverschrijdende postorder. Volgens
hem staan het Arzneimittelgesetz (Duitse geneesmiddelenwet; hierna: "AMG") en het Heilmittelwerbegesetz (Duitse wet
op de reclame voor geneesmiddelen; hierna: "HWG") de uitoefening van dergelijke activiteiten niet
toe. Deze verboden zijn bovendien niet in strijd met de bepalingen van het
EG-Verdrag inzake het vrije verkeer van goederen.
Ten eerste spreekt het Hof zich uit over de bepalingen van het AMG
die de invoer verbieden van geneesmiddelen via postorderverkoop door in andere lidstaten erkende
apotheken, na individuele bestellingen via internet. Het stelt om te beginnen vast dat
wat de in Duitsland niet-vergunde geneesmiddelen betreft, het algemene verbod van het AMG
overeenkomt met een verbod op gemeenschapsniveau: volgens de richtlijn betreffende de aanpassing van
de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen inzake geneesmiddelen (vervangen door het communautaire wetboek betreffende
geneesmiddelen voor menselijk gebruik) kunnen geneesmiddelen slechts tot de markt van een andere
lidstaat worden toegelaten, wanneer een vergunning is verleend door de bevoegde autoriteit van
deze lidstaat dan wel overeenkomstig de in deze bepalingen bedoelde communautaire regeling. Bijgevolg
behoeft niet te worden onderzocht of deze verboden in strijd zijn met de
bepalingen van het EG-Verdrag betreffende het vrije verkeer van goederen.
Wat vervolgens de geneesmiddelen betreft waarvoor een vergunning is verkregen voor het in
de handel brengen in Duitsland, beklemtoont het Hof dat een nationaal verbod op
de postorderverkoop van geneesmiddelen een beperking van het vrije verkeer van goederen vormt.
Onder verwijzing naar de rechtspraak stelt het Hof vast dat een regeling die
een dergelijke invloed op de invoer van farmaceutische producten heeft, slechts verenigbaar is
met het Verdrag voorzover zij noodzakelijk is voor een doeltreffende bescherming van de
gezondheid en het leven van personen. Waar het receptvrije geneesmiddelen betreft is het
verbod niet gerechtvaardigd omdat niet kan worden uitgesloten dat toereikende informatie en advies
kan worden gegeven. De aanschaf via internet kan zelfs voordelen bieden, zoals het
feit dat de aan de apothekers te stellen vragen thuis helder kunnen worden
geformuleerd.
Waar het receptplichtige geneesmiddelen betreft, stelt het Hof vast dat het toestaan van
de afgifte van deze geneesmiddelen nadat eerst een recept is ontvangen en zonder
verdere controle, het risico zou kunnen verhogen dat misbruik wordt gemaakt van recepten
of dat zij verkeerd worden gebruikt. Bovendien is het mogelijk dat de etikettering
van het geneesmiddel in een andere taal is opgesteld, hetgeen schadelijkere gevolgen heeft
in geval van receptplichtige geneesmiddelen. Bijgevolg kan een nationaal verbod op de postorderverkoop
van receptplichtige geneesmiddelen gerechtvaardigd zijn.
Ten tweede onderzoekt het Hof de bepalingen van het HWG waarbij reclame voor
de postorderverkoop van geneesmiddelen is verboden. Waar een dergelijk verbod geneesmiddelen raakt waarvoor
een vergunning vereist is die echter niet is verkregen, of receptplichtige geneesmiddelen, stelt
het Hof vast dat het in overeenstemming is met het verbod van de
communautaire richtlijn (vervangen door het communautaire wetboek) betreffende de reclame voor geneesmiddelen.
Daarentegen verzet het communautaire wetboek zich tegen een verbod op reclame voor receptvrije
geneesmiddelen waarvoor een vergunning is verleend.
Hof van Justitie niet bindt. Deze persmededeling is beschikbaar in alle talen. De volledige tekst van het arrest is op de dag van de uitspraak te vinden op de internetpagina van het Hof (www.curia.eu.int ) vanaf ongeveer 12.00 uur CET. Voor nadere informatie wende men zich mevr. Gitte Stadler. Tel: (352) 4303 3127 Fax: (352) 4303 3656. Beelden van de uitspraak zijn beschikbaar op Europe by Satellite Europese Commissie, Dienst Pers en Communicatie, L - 2920 Luxemburg, Tel: (352) 43 01 35177, Fax: (352) 4301 35249, of B-1049 Brussel, Tel: (32) 2 2964106, Fax: (32) 2 2965956 of (32) 2 2301280 |